الکتروکاردیوگرام چیست؟

غشای سلولی میوکارد یک غشای نیمه تراوا است.هنگام استراحت، تعداد معینی از کاتیون های دارای بار مثبت در خارج از غشا قرار می گیرند.همان تعداد آنیون با بار منفی در غشا چیده شده اند و پتانسیل خارج غشایی بالاتر از غشا است که به آن حالت پلاریزاسیون می گویند.در حالت استراحت، کاردیومیوسیت ها در هر قسمت از قلب در حالت پلاریزه هستند و هیچ تفاوت پتانسیلی وجود ندارد.منحنی پتانسیل ترسیم شده توسط ضبط کننده جریان مستقیم است که خط هم پتانسیل الکتروکاردیوگرام سطحی است.هنگامی که کاردیومیوسیت ها با شدت خاصی تحریک می شوند، نفوذپذیری غشای سلولی تغییر می کند و تعداد زیادی کاتیون در مدت زمان کوتاهی به غشاء نفوذ می کنند، به طوری که پتانسیل داخل غشاء از منفی به منفی تغییر می کند.این فرآیند دپلاریزاسیون نامیده می شود.برای کل قلب، تغییر پتانسیل کاردیومیوسیت ها از دپلاریزاسیون توالی اندوکاردی به اپیکارد، منحنی پتانسیل ردیابی شده توسط ضبط کننده جریان را موج دپلاریزاسیون می نامند، یعنی موج P و بطن دهلیز روی موج QRS الکتروکاردیوگرام سطحی.پس از حذف کامل سلول، غشای سلولی تعداد زیادی کاتیون را تخلیه می کند و باعث می شود پتانسیل موجود در غشاء از مثبت به منفی تغییر کند و به حالت قطبی شدن اولیه بازگردد.این فرآیند توسط اپی کاردیوم به اندوکارد انجام می شود که به آن رپلاریزاسیون می گویند.به طور مشابه، تغییر پتانسیل در طی رپلاریزاسیون کاردیومیوسیت ها توسط یک ضبط کننده جریان به عنوان یک موج قطبی توصیف می شود.از آنجایی که فرآیند رپلاریزاسیون نسبتا کند است، موج رپلاریزاسیون کمتر از موج دپلاریزاسیون است.الکتروکاردیوگرام دهلیز در موج دهلیزی کم است و در بطن مدفون است.موج قطبی بطن به صورت موج T بر روی الکتروکاردیوگرام سطح ظاهر می شود.پس از اینکه کل کاردیومیوسیت ها مجدداً پلاریزه شدند، حالت پلاریزاسیون مجدداً بازسازی شد.هیچ تفاوت پتانسیلی بین سلول های میوکارد در هر قسمت وجود نداشت و الکتروکاردیوگرام سطحی در خط هم پتانسیل ثبت شد.

قلب یک ساختار سه بعدی است.به منظور انعکاس فعالیت الکتریکی قسمت های مختلف قلب، الکترودهایی در قسمت های مختلف بدن قرار داده می شود تا فعالیت الکتریکی قلب را ثبت و منعکس کند.در الکتروکاردیوگرافی معمولی، معمولاً تنها 4 الکترود سرب اندام و الکترودهای سرب قفسه سینه V1 تا V66 قرار داده می شود و یک الکتروکاردیوگرام 12 لید معمولی ثبت می شود.سرب متفاوتی بین دو الکترود یا بین الکترود و انتهای پتانسیل مرکزی تشکیل می‌شود و از طریق سیم سرب به قطب‌های مثبت و منفی گالوانومتر الکتروکاردیوگراف متصل می‌شود تا فعالیت الکتریکی قلب را ثبت کند.یک سرب دوقطبی بین دو الکترود تشکیل می‌شود که یکی قطب مثبت و دیگری قطب منفی است.لیدهای اندام دوقطبی شامل سرب I، سرب II و سرب III است.یک سرب تک قطبی بین الکترود و انتهای پتانسیل مرکزی تشکیل می شود که در آن الکترود آشکارساز قطب مثبت و انتهای پتانسیل مرکزی قطب منفی است.انتهای الکتریکی مرکزی است اختلاف پتانسیل ثبت شده در الکترود منفی خیلی کم است، بنابراین الکترود منفی میانگین مجموع پتانسیل های سرب های دو اندام دیگر به جز الکترود پروب است.

نوار قلب منحنی ولتاژ را در طول زمان ثبت می کند.نوار قلب روی کاغذ مختصات ثبت می شود و کاغذ مختصات از سلول های کوچکی به عرض 1 میلی متر و ارتفاع 1 میلی متر تشکیل شده است.آبسیسا نشان دهنده زمان و اردینات نشان دهنده ولتاژ است.معمولاً با سرعت کاغذ 25 میلی متر بر ثانیه، 1 شبکه کوچک = 1 میلی متر = 0.04 ثانیه ضبط می شود.ولتاژ اردیتی 1 شبکه کوچک = 1 میلی متر = 0.1 میلی ولت است.روش های اندازه گیری محور الکتروکاردیوگرام عمدتاً شامل روش دیداری، روش نقشه برداری و روش جستجوی جدول می باشد.قلب در فرآیند دپلاریزاسیون و رپلاریزاسیون، بردارهای گالوانیکی مختلف تولید می کند.بردارهای جفت گالوانیکی در جهات مختلف در یک بردار ترکیب می شوند تا بردار ECG یکپارچه کل قلب را تشکیل دهند.بردار قلب یک بردار سه بعدی با صفحات فرونتال، ساژیتال و افقی است.معمولاً از نظر بالینی جهت ناقل جزئی پیش بینی شده بر روی صفحه فرونتال در حین دپلاریزاسیون بطنی استفاده می شود.به تشخیص طبیعی بودن فعالیت الکتریکی قلب کمک کنید.